ALİ FAZİLET
“Hocam’la Yıllarım, Ali Yakup Cenkçiler’in İlim ve Fikir Dünyası”, Mustafa Atalar’ın kaleminden bir İnkılâb Yayınları kitabı. Birinci cildi 544, ikinci cildi 640 sayfa. Kitabın mevzu edindiği Merhum Ali Yakup Cenkçiler Hoca (1913-1988), yaşarken değeri gereğince bilinmemiş, bugün neredeyse ismi sanı unutulmuş fakat son bölümün, kendisini hizmete adamış mütefekkir, kültür mimarı, dorukta bir entelektüel. 21 Mayıs 1988’de vefat eden Cençiler’in akabinde, ne yazık ki bölük pörçük bir iki yazının ve küçük bir hatıra kitabının dışında kâfi yayın çıkarılmamış. Onu bir çocuk masumiyeti ve saflığı ile görüp tanımış, onun rahle-i tedrisinden geçmiş talebelerinden Mustafa Atalar, bu boşluğu doldurmaya talip olmuş. Birbirinin vazgeçilmezi kesimlerden ve kısımlardan oluşan ve böylelikle bir bütün oluşturan kitap, büyük bir emek mahsulü.
Cenkçiler’in menkıbevi hayatından şiire, ilmi ve fikri tartışmalardan irfan ve hikmete, tarihten siyasete, mefkûre ve ideolojilerden bilime, kültür ve sanata kadar pek çok kıymetli mevzuyu bünyesinde barındıran kitap, şiirsel ve gürül gürül akan bir üsluba sahip.
75 YILLIK BİR HAYATIN KISSASI
Kitaba, ‘Bu Kitabın Hikâyesi’ başlıklı bir kısımla başlanmış, dileyenin bu kısmı atlayabileceği önerilmişse de, kitaba farklı bir kıymet ve mana kazandıran bu kısım de okunmadan geçilmemelidir. Ali Yakup Hoca’nın 1913 yılında Kosova eyaletinin Gilan kasabasında başlayan 75 yıllık ömrünün 23 yılı Balkanlarda, 21 yılı Mısır’da, geri kalan 31 yılı da Türkiye’de geçtiği göz önünde bulundurularak kitap da ana üç safhaya ayrılmış. Bu kısımlarda kronolojik olarak Hoca’nın hayatından kıymetli kesit ve safhalara, başından geçen farklı ve ibret verici olaylara, çok kıymetli yol ve dava arkadaşlarıyla bağlarına ışık tutulmuş. Temel yük ise Hoca’nın inandığı ve hayatını adadığı, vakfettiği inanç ve mefkurelerine, fikir ve fikirlerine, bu uğurda verdiği büyük uğraşlara verilmiş. Kitabı temel değerli, pahalı, eğitici ve öğretici kılan tarafı de bu özelliği olsa gerektir.
Hocasının talebesine ‘ardından bir şeyler yazma’ vasiyeti üzerine yazımına girişilen kitapta birebir yahut misal manalara gelen söz, kavram, sözlerin kullanılması tekrar üzere görünse de, bunun da Cenkçiler’in kendi anlatım üslubu olduğu, kitaba farklı bir üslup, söz, anlatım ve lisan zenginliği kazandırdığı görülüyor.
Kitaptan da öğrendiğimize nazaran, yedi yabancı lisanda okuyup yazabilen Ali Yakup Cenkçiler, ömrünü yalnızca kitapların sarı sayfaları ortasında geçirmiş sıradan bir kitap kurdu, tanıdık, bildik, kuru bilgi ve malumat sahibi, alışılmış hoca ya da ilim ve fikir adamı tiplerinden hayli farklı bir portre. Doğu’yu ve Batı’yı kendi özgün kaynaklarından derinlemesine, enine uzunluğuna araştırıp incelemiş ve kıymetlendirmiş, özgün bir kişilik.
“Hocam’la Yıllarım, Ali Yakup Cenkçiler’in İlim ve Fikir Dünyası”; uygun, hoş, olumlu ve ülkü örnekler ve rol modeller bulmanın ve göstermenin gündem olduğu bu günlerde genç nesillere faydalı, eğitici, öğretici ve yol gösterici değerli bir kaynak niteliğinde.