Meme ağrısı, tıbbi ismiyle ‘mastalji’, göğüs başında ya da göğsün tamamında hissedilen ve bayanlar ortasında yaygın olan bir şikayet. Her yaşta görülebilse de bayanların 3’te 2’sini doğurganlık devrinde etkilemekte. Mastaljinin şiddeti, ekseriyetle orta düzeyde ve hastalar tarafından tolere edilebiliyor. Fakat kimi bayanların günlük ömrünü kıymetli ölçüde etkilemesi yahut göğüs kanseri telaşı yaratması sebebiyle tıbbi yardım ihtiyacı oluşturuyor. Ayrıyeten göğüste ağrı şikayetleri bulunan hastaların neredeyse yarısında cinsel hayat olumsuz etkileniyor. Göğüs ağrısı dönemsel (siklik) ve dönemsel olmayan (nonsiklik) olarak iki tipe ayrıldığına dikkat çeken Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Çitgez, göğüs ağrısının yaklaşık yüzde 70’inin dönemsel, yüzde 30’unun dönemsel olmayan tip olduğunu söylüyor.
AĞRILA NE VAKİT ORTAYA ÇIKAR?
Dönemsel mastalji doğurganlık periyodunda görülürken, dönemsel olmayan mastalji ekseriyetle menopoz sonrası ortalama 40 yaşından sonra ortaya çıkıyor. Dönemsel mastalji, menstruasyon bağlantılı her iki göğüste hissedilen ağrı formundayken; dönemsel olmayan mastalji, menstruasyon bağlantısız tek göğsün ağrısı formunda oluyor. Menstruasyon öncesi devirde ortalama 1 hafta süren ve menstruasyonun başlangıcına kadar devam eden göğüs ağrısının ‘dönemsel mastalji’ olarak tanımlandığını söz eden Çitgez, “Özellikle siklik mastalji, hormonal değişim ile göğüs parankiminde ödem ile ilişkilendirilir. Nonsiklik göğüs ağrısı göğüs duvarında lokalize bölgesel bir ağrıdır. Çoklukla düzgün huylu göğüs hastalıkları olmak üzere o bölgede bulunan öteki organlardan da kaynaklanabilir” diyor.
MEME KANSERİNDE AZ GÖRÜLÜR
Mastajinin sebebinin tam olarak ortaya konmadığını lisana getiren Çitgez, şunları anlatıyor: “Ağrıdan hormonal, ömür stili ve ruhsal üzere birçok sebep sorumlu tutulmuş. Sigara, kahve-kola üzere kafeinli içecekler alımı, yağlı beslenme ve gerilim ile ortasında kontaklar bulunuyor. Kas, eklem ve omurga üzere göğüs kaynaklı olmayan nedenlere bağlı olarak da mastajli görülebiliyor. Göğüs ağrısı nadiren göğüs kanserinde görülür lakin mastalji ile kanser alakasını ortaya koyan çalışmalar mevcut. Bilhassa ‘inflamatuar göğüs kanseri’ ağrılı olur. Bu sebeple göğüs kanserinin teşhisten dışlanması çok kıymetli.”
PSİKOLOJİK FAKTÖRLERE DE ARAŞTIRILMALI
Sebebin bulunması için hastanın doktoruna başvurusu birincil değere sahip. Doktor tarafından hasta şikayetlerinin dinlenmesi ve göğüs muayenesi teşhisin birinci adımı.. Mastaljinin tipini belirlemek ve sonraki devirde öteki teşhis teknikleri kullanarak ağrının altında yatan sebebi ortaya çıkarmak çok kıymetli. Hastanın yaşına nazaran mamografi ve göğüs ultrasonografisi hastaların teşhis ve takibinde sıklıkla kullanılan görüntüleme sistemlerinden. Mastaljide en büyük kümesi organik bir patoloji saptanmayan hastaların oluşturduğunu söyleyen Çitgez, “Bu hastalar tedaviye cevapsız ise kesinlikle ruhsal faktörler araştırılmalı” diye ekliyor.
NASIL BİR YOL İZLEMELİ?
*Mastalji tedavisinde göğüs ağrısının sebebi düzgün ya da makûs huylu tümör ise buna yönelik cerrahi yahut onkolojik tedavi planlanabilir.
*Meme ağrısı için organik bir sebep mevcut değilse; ağrıyan göğse sıcak ya da soğuk kompres uygulamak, güçlü takviye sağlayan vücuda uygun sütyen kullanmak, kafein alımını azaltmak ve yağ oranı düşük beslenmek yararlı olabilir.
*Ancak bu uygulamalara karşın göğüs ağrısı günlük hayatı olumsuz etkiliyorsa ilaç tedavisi uygulanabilir.
*İlaç tedavisi iki basamaklı oluyor. İlk basamak olarak parasetemol ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar tercih edilebiliyor. Bu ilaçlar ile tertipli 6 aylık tedaviye karşın göğüs ağrısı rahatsız edici boyuttaysa ikinci basamak tedavi olarak tamoksifen ve danazol ile hormonal casuslar kullanılabilir.