Kuzguncuk İskelesi’nde tasarımcılar bekleniyor - İncili Kadın

Kuzguncuk İskelesi’ndeyim. Hayır vapuru beklemiyorum. Bir yere yetişme telaşım da yok. İskelenin üst katında balkonda çayımı içiyorum ve masada bilgisayarımı açmış haberimi yazıyorum.

Biraz evvel 2014 yılında bir küme arkadaşın bir ortaya gelip kurdukları bir oluşumun öyküsünü dinledim. İskelenin bu katı da onların 2019 yılından bu yana yer olarak kullandıkları adres. Kapısı herkese açık. İster balkonda benim üzere çalışın, isterseniz kütüphanesinde kitapları karıştırın. Ya da atölye çalışmalarına katılıp, seminerlerini takip edin. Hatta stantları dolaşın.

Evvel buranın neresi olduğunu kütüphanesinden başlayarak anlatalım: Türkiye Tasarım Vakfı olarak hizmet veren bu yerin bağışlarla toplanmış 4 bin’e yakın tasarım bahisli kitaplarından oluşan özel bir kütüphanesi var. Ayrıyeten stant ve atölye olarak kullanılan büyük de bir salonu. Başta da dediğim üzere kapısı her yaştan her meslekten her görüşten beşere açık.

DENEYİM TRANSFERİ VE YENİ FİKİRLER

Türkiye Tasarım Vakfı Mütevelli Heyeti Lideri Fehmi Bilge, vakıflarının iki yıldır faaliyetlerini sürdürdüğünü söylese de kıssa başta da dediğim üzere 2014 yılına kadar uzanıyor. Fehmi Bilge ve farklı deneyimleri olan bir küme arkadaşı, bu bilgi ve deneyimleri ortak bir alanda nasıl buluşturabiliriz diyerek yola çıkmış. Kıssanın devamını Bilge’den dinleyelim: “Bulunduğumuz ortamı nasıl güzelleştiririz fikri içindeydik. Kentimizi, sokağımızı, mahallemizi daha nasıl âlâ hale nasıl getirebilir, yeni fikirlerle ufkumuzu nasıl genişletiriz fikriyle bir küme arkadaş bir ortaya geldik. Farklı deneyimleri olan bu arkadaşlarla hem birbirimizle hem de genç nesille fikir alışverişine girerek yeni neler yapabiliriz dedik. Birinci olarak tasarım konusunda üniversitelerde öğrenci kulüpleriyle birlikte çalışmaya başladık.” Bilge öğrencilerden sonra halka ve çocuklara uzanan daha geniş bir yelpazede bilgi paylaşımı yapmak, yeni fikirler ortaya koymak için Türkiye Tasarım Vakfı’nı kurduklarını anlatıyor.

İSTANBUL’DAN ÇIKTIK YOLA

Yani daha hoş bir meskende, sokakta, semtte, kentte, ülkede ve hatta dünyada yaşamak için birlikte neler yapabiliriz, nasıl bilgi alışverişinde bulunabilir nasıl herkesi bu bahiste düşünmeye yeni fikirler üretmeye teşvik ederiz soruları vakfın çıkış noktasını oluşturmuş. Bunun için de kendileri üzere kederleri olan yurt içi ve dışındaki STK’larla ilişkilere geçmişler. Seminerler, atölyeler düzenlemişler. Özel şirketlerle, üniversitelerle, belediyelerle ve devlet kurumlarıyla ortak projeler geliştirmeye başlamışlar. Bir anda Kuzguncuktan çıkıp Gaziantep’e, oradan Kilis’e, Trabzon’a sonra tekrar İstanbul’a geri dönmüşler. Vakfın Genel Sekreteri Rumeysa Boz yapılan çalışmalar hakkında şunları anlatıyor: “Kabataş’ta Martı projesi durdurulsun diye çok çalıştık. Tahminen projenin önüne geçemedik fakat en azından o dev martının yapılmasının önüne geçebildik. Yeniden Çengelköy’teki İspark için beş öğrenciyle birlikte hoş bir proje geliştirip İBB’ye sunduk. Vakfımız kurulduğu periyotta en çok konuşulan mevzulardan birisi 15 Temmuz Darbesi’nden sonra boşaltılan askeri alanların ne olacağı istikametindeydi. Bunun için 120 kişilik bir grupla bir ortaya geldik. Birbirinden farklı meslekteki bu isimlerde askeri alanları nasıl kıymetlendiririz diye bir çalışma yaptık. Sonrasında da bu çalışmamızı Cumhurbaşkanlığı’yla ve belediyelerle paylaştık. Yeniden Anadolu’da Kilis, Antep ve Trabzon’da çalışmalar yaptık. Bilhassa Antep’te mülteciler için kurulan kampların daha sonra nasıl kıymetlendirilmesi gerekir tarafında projeler geliştirdik. Bir yandan da yurt dışındaki bizden daha deneyimli STK’lardan da takviye alıyoruz.”

Rumeysa Boz

Akademi özel bölüm ve halk birlikte

Vakfın sac ayağını akademi, özel kesim ve halk oluşturuyor. Fehmi Bilge, Türkiye Tasarım Vakfı olarak yalnızca yeni fikirler üretmek, yeni tahliller ortaya koymak sıkıntısıyla yola çıkmadıklarının altını kıymetle çiziyor ve ekliyor: “Çocukluktan itibaren toplumda dizaynla ilgili genel bir görgü ve bilgi transferi oluşturmayı önemsiyoruz. Bu yüzden de çocuklar için atölyeler çalışmaları yapıyoruz.” Rumeysa Boz ise vakıfta ayrıyeten atölyelerden, söyleşilere, seminerlerden, stantlara kadar geniş bir çalışma ve aktiflik alanları olduğunu ve herkese açık olduğunu belirtiyor.

Fehmi Bilge

Gülname Turan

Tasarım bir düşünme biçimidir

Vakfın İdare Konseyi Üyesi Gülname Turan ise dizaynda demokratikleşmenin altını kıymetle çiziyor ve dokunduğumuz masadan, nefes aldığımız alanlara kadar her yerde herkesin fikirleriyle katkı sunmasını önemsediklerini belirtiyor. Dizaynın hem yapma hem düşünme biçimi olduğunu ve hayatımızın her alanında geçerliliğini koruduğunu lisana getiren Turan, bilhassa bugün dünyada olduğu üzere ülkemizde de yaşlı nüfusun süratle arttığını, ağır olarak da kırsal alandaki genç nüfusun göçüyle birlikte yaşlıların bu bölgelerde yalnız kaldığını hatırlatıyor. Turan, bu değişen hayat biçimiyle birlikte bilhassa yaşlı nüfusun göz önüne alınarak yeni dizaynlara gereksinim olduğunu belirtiyor.