Diyarbakır’ın Çınar ilçesinde bulunan ve yapılan arkeolojik bulgularla dünyanın dikkatini üzerine çeken Zerzevan Kalesi “tarih ve bilimin buluştuğu yer” olarak kıymetli bir aktifliğe daha mesken sahipliği yapıyor. Birinci olarak Bilim ve Teknik Dergisi’nin 1998 yılında başlattığı ve Antalya-Saklıkent’te düzenlenen Ulusal Gökyüzü Müşahede Şenliği’ni geçtiğimiz yıllarda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından “Gökyüzü Müşahede Etkinliği” olarak farklı tarihlerde Anadolu’nun farklı kentlerine düzenlenmesi kararı alınmıştı. “
Zerzevan Gökyüzü Müşahede Etkinliği” ismi altında dört gün boyunca düzenlenen müşahedeler ikinci yılında tekrar astronomi ve gökyüzü tutkunlarını bir ortaya getirdi.
YILIN BİRİNCİ MÜŞAHEDE ETKİNLİĞİ
Yılın birinci müşahede aktifliği, Sanayi ve Teknoloji, Gençlik ve Spor, Kültür ve Turizm bakanlıklarının himayesinde, Diyarbakır Valiliği ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ile Karacadağ Kalkınma Ajansı ve Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının (TGA) takviye ve katkılarıyla TÜBİTAK’ın uyumunda 9 – 12 Haziran tarihleri ortasında gerçekleştirildi. Diyarbakır’ın Çınar ilçesindeki Zerzevan Kalesi’nde düzenlenen tertip için kurayla belirlenen iştirakçiler kale etrafında bulunan çadırlarına yerleşti. Aktiflik için 6 bin 600 kişi başvurmuştu, iştirakçiler ise kurayla belirlendi. En genç iştirakçinin 1, en yaşlı iştirakçinin 86 yaşında olduğu aktiflikte 1000’den fazla genç aileleriyle yer alıyor.
ASTRONOMLAR YILDIZLARLA BULUŞTU
Profesyonel ve amatör astronomları buluşturan aktiflikte gün uzunluğu 5 farklı bölgede müşahedeler gerçekleştirildi. Aktiflikte bilim insanları Öte Gezegenler, Uydu Teknolojileri, Aynalardaki Yıldızlar, Işık Kirliliği, Gökyüzünü Tanıyalım, Temel Astronomi Mevzularında Hakikat Bilinen Yanlışlar, Gökte Ne Var, Yere Yakın Geçiş Yapan Astroitler, Yıldız Örtülmeleri, Uzay Havası, Pulsarlar ve Karadelikler, Kutup Araştırmaları üzere farklı başlıklarda iştirakçilere birbirinden değişik sunumlar yapıldı. İştirakçiler ayrıyeten, Mithras Tapınağı’nda binlerce yıl evvel gerçekleştirilen astronomi çalışmalarına ait bilgi aldılar.
YILDIZLARIN TARİHLE BULUŞMA NOKTASI
2020 yılında Dünya Mirası Süreksiz Listesine alınan Zerzevan Kalesi medeniyet ve kültür hazinemizin en nadide örneklerinden biri. Kale ve içinde bulunan Mithras Tapınağı, yalnızca arkeoloji değil, bilim, gökyüzü ve tabiat meraklılarının da ilgisini çekiyor. Zerzevan Kalesi içinde yapılan hafriyatlarda keşfedilen dünyanın en yeterli korunan Mitras Tapınağı’nın ise tarihte değerli astronomlara mesken sahipliği yaptığı biliniyor. 3 bin yıllık tarihi olan kale, Türkiye’de en düzgün gökyüzü müşahedesi yapılan 10 yer ortasında gösteriliyor.
Geçen yıl Diyarbakır’da “Zerzervan Gökyüzü Müşahede Etkinliği” ismiyle gerçekleştirilen program, bin 500 kişinin iştirakiyle tamamlanmıştı. “Gökyüzü Müşahede Etkinliği” bu yıl, Diyarbakır’ın akabinde 3-5 Temmuz’da Van’da, 22-24 Temmuz’da Erzurum’da ve 18-21 Ağustos’ta Antalya’da “Gökyüzü Müşahede Etkinliği” ismiyle devam edecek.
GÖKYÜZÜNE BİR DE BURADAN BAK
Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi, İstanbul Üniversitesi Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi, Ege Üniversitesi Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Gözlemevi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ulupınar Gözlemevi, Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Gözlemevi, Çukurova Üniversitesi, Uzay Bilimleri ve Güneş Gücü Araştırma ve Uygulama Merkezi, Erciyes Üniversitesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi ve Adıyaman Üniversitesi Gözlemevi olmak üzere Türkiye’de üniversitelere bağlı profesyonel müşahedelerin yapıldığı on farklı gözlemevi var. Bunların yanında gökyüzünü çıplak gözle izlemek ismine seyahat edebileceğiniz birçok nokta var. Antalya’da Sivri Dağ Ulusal Parkı, Saklıkent Gözlemevi ve Gelemiş, Artvin’de Hatila Ulusal Parkı, Ankara’da Tekke Dağı Ulusal Parkı, Muğla’da Kartal Gölü Tabiatı Müdafaa Alanı, gökyüzünü izleyebileceğiniz noktalardan birkaçı. Ayrıyeten İstanbul, ışık kirliliğinin en ağır olduğu kentlerden biri olmasına karşın Şile ve civarında gökyüzünü gözlemlemek hala mümkün.