Tarihin en değerli savaşlarından biri Vietnam’da yaşandı. Ülkenin en çok turist çeken yeri ise 1965’te başlayıp 1973 yılına kadar aralıksız 8 yıl devam eden Vietnam Savaşı’nda Amerikan askerlerine karşı kamuflaj ve gerilla atakları için kullanılan Cu Chi Tünelleri… Amerikan askerlerini çıldırtan tünel. Sinemalara bile mevzu oldu.
Savaş sırasında 10 bin Vietnamlıya barınma imkanı sağlayan tüneller, bir yeraltı kentini andırıyor.
Tüneller ufak tefek yapılı Vietnamlılara nazaran yapılmış, zımnî girişlerinden hiçbir Amerikalının girdiği vaki olmamış.
Vaktinde bu tünellerden Amerikan askerlerine saldıran ve hayatta kalan Vietnamlı direnişçiler, bugün turistlere rehberlik yaparak geçimini sağlıyor.
Tünellerin bir öteki farklı özelliği de, akarsuya çıkan kaçış kapılarının bulunması.
Vietnamlıların kullandığı Cu Chi tünellerinin uzunluğu 200 kilometreyi buluyor.
1940 yılında yalnızca küreklerle kazılmaya başlanan tüneller, 25 yılda tamamlanmış.
Tünellerin içinde 1.5 metre yüksekliğinde, 3 metreye 4 metre büyüklüğünde odalar var. Buralar mutfak, yatakhane ve atölye olarak kullanılmış.
Tüneller ufak tefek yapılı Vietnamlılara nazaran yapılmış, bâtın girişlerinden hiçbir Amerikalının girdiği vaki olmamış. Tünellerin bir başka değişik özelliği de, akarsuya çıkan kaçış kapılarının bulunması.
Amerikan askerlerini delirten Vietkong gerillaları, uzunluğu 200 kilometreyi bulan yeraltı tünellerinde yaşamış, cepheden cepheye bu tünellerle ulaşmış ve baskın yaptıktan sonra bu tünellerde gözden kaybolmuşlar.
Tünelleri dışarıdan görmek imkansız. Girişleri yapraklarla örtülü. Havalandırma bacaları, karınca yuvalarının içine gizlenmiş. İçine su basmasına karşılık baraj sistemleri oluşturulmuş. Gaz verilmesine karşılık katmanlara bölünmüş.”
Amerikan askerleri “göremedikleri” bir düşmanla savaşmışlar. Zira Vietnam askerleri, uzunluğu 200 kilometreyi bulan yeraltı tünellerinde yaşamış, cepheden cepheye bu tünellerle ulaşmış ve baskınlarını yaptıktan sonra tekrar bu tünellerde gözden kaybolmuşlar.
Bir devir Amerikan ordusu, gönüllülerden oluşan bir “Tünel Faresi” birliği kurmuş.
100 kişilik ufak tefek askerlerden şurası bu birlik tünellere girip Vietkong’u orada imha etmek istemiş, fakat tünele giren Amerikalı askerleri geri dönemeyince bu teşebbüs başarısızlıkla sonuçlanmış.
Ağır bombardıman uçakları bu tünelleri daima bombalamışlar, fakat kesin bir sonuç elde edememiş.
Bu ortada yüzeyde de tüneller ortasında bubi tuzakları kurulmuş.
Kolay tuzaklar, lakin çok işe yaramış ve Amerikan ordusunun en fazla kayıp verdiği yer bu bölge olmuş.
Tünellerin girişini köpekleriyle arayan Amerikan askerlerine karşı zeki Vietnamlılar çarpıcı fikirler geliştirmiş.
Tünellerin kapalı giriş ve çıkışlarına Amerikalı askerlerin kullandığı sabunu, elbise kesimlerini koyan Vietnamlılar, köpeklerin buraları bulmasını önlemiş.
SAVAŞIN KARANLIK YÜZÜ!
Birleşik Devletlerdeki kayıtlar Kasım 1955’de başladı. Vietnam Savaşı neredeyse 20 yıla yayıldı ve Birleşik Devletlerin Soğuk Savaş boyunca Komunist yayılmaya mahzur olmak için gösterdiği en faal efor olarak görüldü.
Bir çok nedenden ötürü anılmaya bedel olması bir kenara, Vietnam savaşını her şeyden ayıran en besbelli özelliği onun bir gayret olması.
Gerilla savaşı 2. dünya savaşının pasifik tiyatrosunda da sürdürülürken, Vietnam Savaş’nın kuvvetli savaş alanları ve Vietcong’un sivil merkezleri pusu kurmak üzere kullanması ona yeni bir boyut kazandırdı.
Karışıklık tıpkı vakitte daha geniş alanlarda saklandığı düşünülen düşmanların paklığı için napalm ve başka kimyasal hususların kullanılması sonucu trajik bir hal aldı.
Bir çok silah kullanıldı. Bilhassa uluslarası yaptırımlarla yasaklanması düşünülen portakal gazı.
Bir çok silah kullanıldı. Bilhassa uluslarası yaptırımlarla yasaklanması düşünülen portakal gazı.
Yorucu ve kapsamlı dehşet yılları akabinde 1975’de savaş sona erdi.
1975’te Kuzey Vietnam güçleri Saigon’u ele geçirdi ve Amerikan güçlerini geri çekilmeye zorladı.
Amerikan tarihinin bu utançla hatırlanacak vakitleri sıklıkla fotoğraflara, Saigon’daki Amerikan elçiliğinin tahliyesi de görüntü kayıtlarına husus olur…