Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Habertürk canlı yayınında gazetecilerin sorularını yanıtladı. İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik müracaatına terör örgütlerine takviyeleri nedeniyle Türkiye’nin hayır dediğini, bundan vazgeçene ve Türkiye’nin kurallarını yerine getirene kadar da üyeliklerine hayır deneceğine vurgu yapan Kalın NATO Önderler Tepesi öncesi Madrid’de Türkiye, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İsveç ile Finlandiya temsilcilerinin bir ortaya geleceğini söyledi.
Kalın’ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
Rusya kendi tahıl eserlerini de çıkartmak istiyor. Benim gemilerim milletlerarası sulara çıktığında rastgele meseleyle karşılaşmasın diyor. Milletlerarası sigortası sigortalamadığı için gemiler çıkamıyor. Prensipte Cumhurbaşkanımız, sayın Putin’e açtı. ‘Çıkarsınlar mani olmayız lakin biz de eserleri çıkarmalıyız’ dedi. Bu ülkelerin temsilcileri ve BM ve bizim olacağımız yapıda görüşülecek. Bu Ukrayna savaşının alt başlıklarından bir tanesi. Şu anda herkes sevkiyatın başlamasını istiyor. Farklı sayılar söylem ediliyor. Şu anda toplamda Rusya ve Ukrayna’nın 40 milyon tona yakın tahıl olduğu tez ediliyor. Bu alışılmış önemli sayı. Bu dünyada yüzde 30-35’lik sayıya tekabül ediyor. O koridorun belirlenmesi, gemilerin sevkiyata başlaması 3-4 haftalık bir süreç.
Toplam 22-23 gemi var ancak hepsi bizim değil. Bize gelecek olan gemiler var. Bize yararı şu olacak; kendi tahıl ihtiyacımızla ilgili rahatlama getirecek. Bu sevkiyat Türkiye üzerinden yapıldığı için Türkiye stratejik pozisyon elde edecek. O gemiler Boğaz’dan geçecek. Biz nasıl Ukrayna ve Rusya tarafları ortasında birinci kapsamlı masayı İstanbul’da kurduysak, tahıl sevkiyatı konusunda birinci kez iki ülkeyi bir ortaya getireceğiz. Biz Rusya’nın işgalini söylüyoruz, açık ve net. Savaş uzadıkça çok daha maliyetler üretecek. İki tarafı bir ortaya getirmek için çaba sarf eden diğer bir ülke de yok açıkçası. Savaş ortamında bile belirli bahislerde işbirliği yapılabileceğine bir örnek teşkil edecek.
TÜRKİYE-NATO-İSVEÇ-FİNLANDİYA ZİRVESİ
Biz İsveç ve Finlandiyalı muhataplarımızla iki toplantı yaptık. Ankara ve Brüksel’de. Dün Cumhurbaşkanımızın NATO Genel Sekreteri ile yaptığı telefon görüşmesiyle binaen biz Sedat Bey’le yarın Brüksel’e gidiyoruz. Bize nazaran müzakere ettiğimiz bahisleri bir yere getirdik. Buradan geri adım atmamız mümkün değil. Oradan Madrid’e geçeceğiz.
Ben orada Finlandiya ve İsveçli mevkidaşlarıma şunu söyledim; siz 200 yüzyıllık tarafsızlık siyasetinden vazgeçiyorsunuz, büyük bir paradigma değişikliği yaparak bir askeri konsepte katılma kararı alıyorsunuz. Bu ahengi sağlayabilmek için sizin hem İsveç hem Finlandiya’da çok önemli değişiklik yapmanız gerekecek. Mevzuat, kanun, Anayasa değişikliği gerektirecek. Birebir değişimi PKK ve onunla iltisaklı olan yapılara karşı göstermenizi istiyoruz. Bu başka büyük paradigma değişiminden daha sıkıntı ve imkansız değil. Onlar birtakım adımlar atacaklarını söylüyorlar. Taahhütlerini not ettik. Taahhütte bulunmakla somut adım atmak ortasında fark var. Bunların hepsinin kayda geçirilmesini istiyoruz. Büyük oranda mutabakat sağladık, anlaşamadığımız birkaç husus var. Direkt PKK, PYD, YPG üzere yapılara karşı açık ve net tutum almalarıdır. Bu Suriye’deki PYD ile YPG ile bağlantıyı de kapsıyor.
Müzakereleri yürüttüğümüz 25 Mayıs günü, İsveç devlet televizyonu Salih Müslim’le mülakat yayınladı. Türkiye, İsveç’i rehin almak istiyor, İsveç bizi satmayacak üzere açıklamalar yaptı. Ben onlara bunun ne manaya geldiğini biliyor musunuz dedim. PKK’yı terör örgütü olarak gördüğünü söylüyorlar. PKK, PYD’den başkadır diye bize bir palavrayla gelmeyin diyoruz. Bir paradigma değişikliğine gitmelerini istiyoruz. Kalkacak adam Stockholm’da şovlar yapacak, terörü romantize edecek, biz buna nasıl evet diyebiliriz ki.
Biz NATO’daki öbür müttefiklerimizle bu hususta anlaşamadığımız için daima gündeme getiriyoruz. Aslında İsveç ve Finlandiya ile gündeme gelmesi daha büyük tartışma olsun istiyoruz. Biz NATO’nun lisanından şad değiliz, PYD, YPG’nin PKK olduğunu hepiniz biliyorsunuz, inkar etmeyin dedik. ABD’nin resmi yazışmalarında PKK’nın PYD’nin uzantısı olduğunu herkes biliyor. Bizim aklımıza hakaret etmeyin. Bu bahiste bizi ikna edemezsiniz diyoruz.