Koronavirüs pandemisi ile ömür nizamının büsbütün değiştiği bu günler, aslında bizlere viral hastalıklara neden olan virüslerin tanınması gerektiği ve ilgili kıymetler alınmadığında ne cins sonuçlarla karşılaşılabileceğimizi gösteriyor. Toplumda ‘altıncı hastalık’ olarak bilinen herpes virüs ailesinden HHV-6 ve HHV-7 virüslerinin neden olduğu rahatsızlık ise çocuklarda kış aylarında yaygın olarak görülen meselelerin başında geliyor.
Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tuğrul Atay, ebeveynlerin altıncı hastalık ile ilgili bilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Altıncı hastalık belirtileri
Toplumda altıncı hastalık olarak bilinen ‘roseola infantum’, daha çok dudak ve genital bölgede uçuk meydana getirmesi ile bilinen herpes ailesinden gelen HHV-6 ve HHV-7 virüslerinin neden olduğu bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Altıncı hastalık çoğunlukla 6 ay ile 2 yaş ortasındaki çocukları etkileyen birkaç gün yüksek ateş ile seyrederek, ateş düştükten sonra bedende gül renginde döküntülerle devam eden bir hastalıktır. Latince ismi bu döküntülerin özelliğine atıfla roseola infantum yani küçük çocukların gül hastalığı olarak konulmuştur.
Birden fazla çocukta altıncı hastalık (roseola infantum) hafif bir üst teneffüs yolu enfeksiyonunu takiben yüksek ateşle seyreder, bu yüksek ateş altıncı hastalığın en kıymetli belirtisidir. Altıncı hastalık viral enfeksiyonlar içinde çocukluk çağında ateşli havaleye (febril konvülziyon) en sık neden olan viral enfeksiyondur. Ateş 4 ile 7 gün ortasında devam edebilir bu müddette çocukta halsizlik, iştahsızlık ve boyun lenf nodlarında şişme olabilir. Hastalığın devamında ateş birden düşer ve hastalığın ayırt edici 2. bulgusu olan pembe-kırmızı, deride birden fazla vakit kabarık olmayan döküntü ortaya çıkar, döküntüler basmakla solar. Birtakım döküntülerin etrafında daha açık renkli haleler oluşur daha sonra bu döküntüler boyna, yüze, kollara ve bacaklara yayılır. Ateş 3- 7 gün civarında devam eder ateş birden düşer ve döküntü başlar. Döküntüler birkaç saat ile birkaç gün ortasında değişen müddetlerde solar ve geçer.
Bulaşıcı olabilir
Altıncı hastalık bulaşıcıdır lakin koronavirüs, kızamık üzere büyük salgınlara yol açmaz. Enfekte olmuş bir çocuktan damlacık yoluyla konuşurken, hapşırırken yahut öksürürken etrafa saçılarak yeniden tıpkı su bardağını, çatalı yahut kaşığı kullanma ile de bulaşabilir. Bununla birlikte enfekte damlacıklar yüzeylerin üzerine konar ve bu yüzeylere dokunup el yıkanmadan ağız ve buruna dokunulursa bu yolla da altıncı hastalık yayılım gösterir. Döküntü ortaya çıkmadan çocuğun şimdi yalnızca ateşi varken de bulaşıcıdır. Çoklukla yalnızca çocuklara bulaşmakla birlikte nadiren erişkinlere de bulaşabilir. Bu durum genelde erişkinin virüsü çocuklukta geçirmiş ve bağışıklık kazanmış olmasına bağlıdır. Genel hijyen kurallarına uyarak en kıymetlisi ellerimizi sık aralıklarla yıkayarak ve toplumsal aralığa dikkat ederek altıncı hastalıktan korunabiliriz.
Altıncı hastalık tedavisi
Detaylı bir anamnez (tıbbi geçmiş) ve dikkatli bir fizik muayene, âlâ bir tabip hasta ve hasta yakını bağlantısı ile ek bir tetkike gerek kalmadan teşhis konulur, ateşin ve döküntülerin karakteristik özelliği ve ailenin verdiği bilgiler bu hastalığın teşhisinde en kıymetli ögelerdir. Ortada kalınan olaylarda kan analizleri virüse özel spesifik serolojik tetkikler yapılabilir. Birden fazla viral hastalıkta olduğu üzere altıncı hastalıkta da hastalığa özel bir tedavi bulunmamaktadır. Ateşin düşürülmesi için parasetemol ve ibuprofen içerikli ilaçlar kullanılabilir. Bunun yanında, ateşi denetim altına almak için ılık duş aldırmak, ortamın ısısını 22 – 24° ortasında tutmak ve ılık su ile ıslatılmış bezlerle soğutma yapmak gerekmektedir. Beslenmesi azalan çocuklarda damar yolu ile serum verilebilir lakin dehidratasyonu engellemek için bu kademeden evvel çocuğun sıvı alımının artırılması teşvik edilmelidir. Ayrıyeten ek komplikasyonlar varsa takibi bir çocuk sıhhati ve hastalıkları uzmanı tarafından yapılmalıdır.
Tüm hastalıklarda olduğu üzere istikrarlı beslenmek, yapay yahut esirgeyici unsurlar içeren paketli besinlerden uzak durmak, zerzevat yüklü tencere yemekleri ile çocuklarımızı beslemek, el yıkamak ve toplumsal aralığa dikkat etmek 6. Hastalık için alınabilecek tedbirlerdir. Son olarak şunu da unutmamakta yarar var bu şekil çocukluk çağı viral enfeksiyonlar her vakit hayatımızın bir modülü olacaktır, viral enfeksiyonlar çocuğumuzun bağışıklık sisteminin birer öğretmeni üzeredir. Kıymetli olan bu hayat paydaşlarını tanımak, ne vakit tehlikeli olabileceklerini ve ne vakit hekiminizden yardım almanız gerektiğini bilmektir.